WikiLeaks en El Salvador

WikiLeaks en El Salvador

Overal ter wereld zijn de publikaties op de website van WikiLeaks ingeslagen als een bom. Niet zo zeer omwille van de inhoud, maar meer om de manier waarop de VS denken te mogen oordelen over wat er in andere landen gebeurt.

Ook over El Salvador zijn verschillende berichten naar Washington gestuurd door de man die de noordamerikaanse ambassade leidde, namelijk de Zaakwaarnemer Robert Blau. Tot voor enkele maanden was er immers geen nieuwe VS ambassadeur in El Salvador. Blau “informeerde" dus Washington over de “nieuwe regering” van Mauricio Funes. WikiLeaks kon ook die documenten op hun website plaatsen.

Hieronder de inhoud van enkele van de telegrammen die Blau naar Washington stuurde.

Het laatste bericht dat hier doorsijpelde heeft te maken met hoe de regering Funes reageerde op de staatsgreep in Honduras van juni vorig jaar. Funes was toen nog geen maand aan het bewind. Volgens Blau zouden hij en zijn minister van Buitenlandse Zaken meteen contact met de ambassade hebben opgenomen om “een gelijkaardige reactie met die van de VS" kenbaar te maken. Dat zou dus betekenen dat de “linkse” president al vanaf de eerste maand de richtlijnen van de VS moest volgen. In zijn bericht aan Washington bestempelt Blau die toenadering als “goed”. In maart 2010 beloonde Obama dan ook president Funes door hem te noemen als “regionaal leider”, doelend op zijn invloed in Midden Amerika.

Blau schrijft ook dat het FMLN (de ex guerrilla die ondertussen de grootste politieke partij van El Salvador is en die Mauricio Funes als kandidaat naar het presidentschap voerde) tijdens de eerste maanden van de nieuwe regering, de president heeft geboycot. Zo erg zelfs dat de president vreesde voor zijn eigen veiligheid en die van het presidentiële paleis. Hij zou aan de VS om hulp hebben gevraagd. Daarbij zou Funes, via een gezant, (die met 12 X wordt aangeduid in de documenten van Blau), aan de ambassade hebben laten weten dat hij door het FMLN bespionneerd werd. Althans volgens een “geheim” document van 21 augustus 2009, toen Funes pas 3 maanden aan het bewind was. De gezant van Funes zou gezegd hebben dat slechts een deel van het kabinet trouw was aan Funes. Het andere deel (de ministers uit het FMLN) zouden een bedreiging vormen...

“De beste manier om de regering te beschrijven is ‘schizofreen’” schrijft Blau in januari 2010.

De president liet ook weten ontgoocheld te zijn over het werk van Eduardo Linares, directeur van de Organisatie voor de Staats Intelligentie. Linares zou de president over verschillende feiten niet geïnformeerd hebben. Bijvoorbeeld werd het bezoek van de minister van Buitenlandse Zaken van Venezuela aan het FMLN, meteen na de staatsgreep in Honduras door Linares verzwegen, aldus de informant van Funes. Waarom Funes die man niet meteen onslagen heeft, blijft een open vraag.

De documenten hebben het ook over Manuel Melgar, ex leider van een van de vijf organisaties die later samen gingen in het FMLN en die nu minister van Justitie en Veiligheid is. Geen goed woord over die man want hij zou, tijdens de oorlog, verantwoordelijk zijn geweest voor een aanslag in de Rose Buurt van San Salvador, waar 13 mensen om het leven kwamen, inclusief 4 noordamerikaanse soldaten. (Wat deden die hier in El Salvador in de jaren 80?). Blau schrijft dat Funes toch maar de voorkeur gaf aan Melgar. De andere optie die het FMLN gaf was die van José Luis Merino, een hardliner van het FMLN. Funes koos dus voor de “minst kwaje”. Die benoeming wordt door Blau bestempeld als “lelijk”.

In januari 2010 schrijft Blau dat Melgar de Nationale Burger Politie gepolitiseerd heeft. Alleen geeft hij geen enkel argument om die bewering te staven.

Blau schrijft ook duidelijk in januari 2010 dat het FMLN de agenda van Funes wil ondermijnen en zijn onafhankelijk optreden uitdaagt. Bijvoorbeeld toen de Vice President en leider van het FMLN verklaarde dat de VS een “imperium” is dat zich militair in de regio wil uitbreiden. Funes moest meteen duidelijk maken dat hij -en hij alleen- de buitenlandse politiek bepaalt. Meteen sprak hij opnieuw zijn Vice President tegen die in Venezuela gezegd had dat El Salvador lid zou worden van de ALBA, een politieke alliantie die door de president van Venezuela, Hugo Chávez, gecreëerd werd. Funes zei dat, zolang hij president is van El Salvador, dat niet zal gebeuren. De houding van de Vice President krijgt van Blau de stempel van "slecht".

Die situatie leidde er zelfs toe dat het FMLN er een moment aan dacht zich als oppositie partij te gaan gedragen. Funes noemde het FMLN eens “onverantwoordelijk en populistisch”.

Blau besluit in een van zijn documenten dat de achterban van de uiterst rechtse ARENA partij, wel eens de “basis voor de regering Funes” zou kunnen vormen.

De reacties op al die documenten laten niet op zich wachten. De minister van Buitenlandse Zaken, Hugo Martínez (uit de FMLN gelederen) zei dat de relatie VS – El Salvador, zo sterk is, dat die documenten daar niets aan zullen veranderen.

ARENA, de uiterst rechtse oppositie partij, vindt dat alles serieus moet worden onderzocht, want het land loopt gevaar met het FMLN aan het bewind. Dat zegt ARENA trouwens al vanaf de dag dat ze, in maart 2009, de verkiezingen verloren.

PCN, een kleine, uiterst rechtse oppositie partij, vindt nu plotseling dat de VS “ons beschouwt als hun achtertuin”. Toen we 9 bataljons naar Irak stuurden, zegt de woordvoerder van de PCN, vroegen we geen erkenning, maar een beetje respect mogen ze wel tonen. Een ambassade mag geen spionnage kantoor zijn, vindt de partij.

Het FMLN laat weten dat ze honderd procent achter de president staan. We denken niet altijd hetzelfde, maar we blijven achter hem staan.

Diplomaten uit andere landen laten weten dat de documenten alleen en uitsluitend de mening van de Zaakwaarnemer van de VS, Robert Blau, weergeven. De documenten zijn geen standpunt van de VS over El Salvador. Ook Blau kan zich vergissen.

En daarbij laten we het maar. Wat we ervan geleerd hebben is dat de VS inderdaad veel verder gaan dan observeren. Presidente Kirschner van Argentinië moet nodig een "psychologisch onderzoek" ondergaan; President Chávez van Venezuela is, volgens de documenten "gek"; de regering van El Salvador "schizofreen".. en ga zo maar door. Wie denken die ambassadeurs wel dat ze zijn? Ze spreken een oordeel uit over alles wat er in de wereld gebeurt. En, via hun ambassade grijpen ze in waar zij het nodig achten. Tenslotte bepalen zij hoe een regering zich moet gedragen... Hopelijks zijn onze ambassadeurs, die leven van onze belastingen, toch ietske anders?

Tot een volgende keer maar weer.

Rosa (Guadalupe) en Willibrord (Guillermo)