3 troeven

Het FMLN heeft 3 troefkaarten in de hand.

Hoewel de parlementsverkiezingen pas volgend jaar in maart zullen platas vinden en de presidents verkiezingen nog een jaar later, staat het land nu al onder hoogspanning. Het hele politieke gebeuren staat al in het licht van de komende verkiezingen en de voorspellingen zijn al aan de orde van de dag. Ook de eventuele presidents kandidaten van links en rechts doen hun uiterste best om zich nu al te profileren.

Volgens Giovanni Galeas, een ex-guerillero en nu journalist, heeft het FMLN 3 troeven in de hand om, ondanks het feit dat die linkse partij niet zijn beste moment kent, toch de verkiezingen te kunnen winnen. De vraag is of het FMLN dat inziet en, mocht dat zo zijn, of ze dat ook willen toepassen.

Maar eerst even op een rijtje zetten hoe de conjunctuur er op dit moment uit ziet.

Tijdens de acht jaar dat het FMLN  aan het bewind is heeft de partij de rol van de Staat versterkt, dank zij sociale programma’s die op een directe manier de mensen helpt. Maar het economisch en fiscaal model dat ARENA tijdens haar 20 jarig bewind heeft opgezet is vrijwel intact gebleven.

En dit economisch en politiek model begunstigt alleen maar een kleine economische elite en is erg nadelig voor de midden klasse en de armen. De theorie dat hoe rijker de rijken worden des te meer “kruimels” er naar beneden zullen vallen, gaat hier dus helemaal niet op. Ook het regressieve belasting systeem van rechts (wie minst heeft betaalt meer, wie meer heeft betaalt minder) is blijven bestaan.

Het FMLN heeft dat niet kunnen of willen veranderen tijdens de 8 jaar aan het bewind. Ook al hadden ze het gewild, die veranderingen kun je alleen maar uitvoeren als je de steun hebt van een grote sociale meerderheid, die zich daarna vertaalt in een poltieke meerderheid en dus in een wetgevende meerderheid. En dat heeft het FMLN niet.

De rechtse partijen samen hebben een meerderheid in het Congres en dus moet het FMLN akkoorden (lees: toegevingen) afsluiten met een deel van die rechtse partijen. Dat kan voor veel wetten, maar voor sommige zaken (zoals bv. leningen) heeft men twee derden van de stemmen  nodig en die haalt het FMLN niet zonder de stemmen van de ARENA partij, die steeds meer die machtspositie misbruikt om het de regering echt moeilijk te maken en de regerings initiatieven te blokkeren. 

En dat heeft dan weer tot gevolg dat de mensen het FMLN zien als een beheerder van de crisis die ze van ARENA geërfd hebben en niet als een dynamische partij die veranderingen doorvoert.

Gezien het feit dat ARENA haar stem niet geeft voor nieuwe staatsleningen, is de regering verplicht om de investeringen in sociale programma’s te beperken. Met andere woorden, de steun aan de midden klasse en aan de armen wordt met de dag kleiner. Minder subsidies voor licht, water, openbaar vervoer; minder steun aan ouders van schoolgaande kinderen, enz. 

Het alternatief zou zijn de kromme belasting struktuur en het neo liberale economische systeem veranderen. Maar zonder meerderheid in het parlement lukt dat niet.

Als het FMLN de grote meerderheid van de bevolking achter zich wil scharen, dan mogen ze niet verder de sociale programma’s afbreken en moeten ze werk maken van structurele veranderingen. Vandaar dus de drie troeven die het FMLN in de hand heeft:

Een: ARENA is een partij die door zijn eigenaars gedomineerd wordt. Het poltieke programma is niet haalbaar omdat het alleen opkomt voor de belangen van een kleine minderheid en van het groot kapitaal. Het is niet voor niets dat de twee namen die nu al genoemd worden als eventuele kandidaten voor de presidents verkiezingen, toevallig ook financierders van de partij zijn: Callejas, eigenaar van de grootste supermarkt keten van het land, en Siman eigenaar van winkelcentra, fabrieken, bouwprojekten, wegenbouw, enz...

 Geloof in de toekomst, samen met een visie, bouwen we een beter El Salvador

Carkos Calleja

 

Twee: Hoewel de steun van de sociale bewegingen niet altijd goed loopt, is het FMLN er wel in geslaagd om de discipline en de samenhang binnen de partij te handhaven. De partij leiding heeft gezag. Historisch gezien is het een partij die opkomt vor de belangen van de armen en minder rijken. Die band moeten ze verstevigen.  

Drie: Het FMLN heeft binnen de partij een politieke leider met heel veel sociale ondersteuning en met een politieke visie. Alle enquêtes bevestigen dat. Nayib Bukele, nu burgemeester van de hoofdstad zou, mochten er vandaag presidents verkiezingen zijn, met een grote meerderheid van de stemmen winnen. Hij is, voor wat betreft El Salvador, wat Messi is voor Barcelona of voor Argentinië. Alleen, hij durft het wel aan om sommige beslissingen van de partij leiding in vraag te stellen of kritiek te uiten. En dat valt niet altijd in de smaak van de leiders. Soms geeft dat de indruk dat de leiding weet dat ze Nayib nodig hebben, maar niet van harte...

 Nayib Bukele

Een strategische combinatie van die drie factoren, en binnen de context zoals hierboven beschreven werd, moet het FMLN kansen geven. Het hangt er nu van af hoe het FMLN die drie troeven uit zal spelen.

Tot een volgende keer, Rosa (Guadalupe) en Willibrord (Guillermo)