lunes, 12 de enero de 2015

El Salvador: hoge verwachtingen voor 2015?



El Salvador: hoge verwachtingen 2015?

Elk nieuw jaar begint met grote verlangens en hopen op verbetering.

Als we kijken wat er in 2014 allemaal gebeurd is in El Salvador, dan kan het bijna niet anders of 2015 moet beter zijn. Maar is dat zo?

Vorig jaar werden in ons landje 3.942 mensen vermoord. Dat zijn er 1.429 meer dan in 2013. Toch zijn we niet de slechtsten in Midden Amerika. Honduras telt 5.802 moorden en Guatemala spant de kroon met 5.924 moorden in 2014.

Sinds juni 2014 hebben we een nieuwe regering en dus ook een nieuwe minister voor Veiligheid en Justitie. Die man, Benito Lara, is met een paar nieuwe dingen begonnen, zoals een Nationaal Comité voor Veiligheid. In dat comité zitten vertegenwoordigers van de hele bevolking: vakbonden, ondernemers, kerken, universiteiten, poltieke partijen, vooraanstaanden en noem maar op. Dat comité vergadert al 5 maanden lang en moet met voorstellen komen die de minister dan gaat bestuderen en, als hij dat goed vindt en het is financiëel haalbaar, ook zal toepasen. Als het goed is komt dat comité deze maand januari nog met een eesrte reeks voorstellen. We zijn benieuwd wat voor nieuwe dingen er uit de bus zullen komen.

Een tweede vernieuwing binnen het ministerie is de oprichting van “communautaire politie”. Tot nog toe heeft de politie alleen maar hardhandig opgetreden waardoor de bevolking het apparaat ziet als repressief. Daar moet verandering in komen. De gedachte achter die vernieuwing is dat de mensen vertrouwen moeten krijgen in de politie en meer gaan samenwerken, waardoor heel wat misstanden in de wijken voorkomen kunnen worden. Het probleem is dat de overheid de controle in de wijken al lang kwijt is. De mara’s of bendes zijn heer en meester  en doen in hun wijk wat ze willen. Niemand komt er in zonder hun toestemming. Erger nog: wat een uitsluitend recht is (was?) van de overheid, het innen van belastingen, gebeurt nu dagelijks in het hele land via de afpersingen. Vrijwel iedereen die een beetje inkomen heeft moet per dag, week of maand “renta” (vrij vertaald: afpersingsgeld) betalen aan de mara’s. En de cijfers lopen hoog op. Een bus eigenaar vertelde me dat hij maandelijks, per bus $1.500 “renta” aan de mara’s betaalt. Doet hij dat niet, dan vermoorden ze zijn buschauffeurs en verbranden zijn bus.
De staat is de controle over het land kwijt. In 2014 werden 38 politie agenten vormoord. Komt daar in 2015 verandering in? We blijven hopen, maar...

Per 1 maart hebben we alweer verkiezingen. Dit keer voor burgemeesters en volksvertegenwoordigers. Beiden worden voor 3 jaar gekozen.

Twee vernieuwingen zijn goedgekeurd voor wat die verkiezingen betreft. Op de eerste plaats en voor het eerst in de geschiedenis van ons land, komen er pluralistische gemeenteraden. Tot op vandaag was het zo dat een partij die het meeste aantal stemmen behaalde, naast de brugemeester, ook de voltallige gemeenteraad uit de partij kon aanstellen. Deze verkiezngen brengen daar een (gedeeltelijke) verandering in. De partij die het meeste aantal stemmen haalt krijgt de burgemeester plus 50% van de gemeenteraadsleden. De andere 50% wordt verdeeld naargelang het aantal stemmen van de andere partijen. Het is nog niet zoals het hoort, maar het is minstens een goed begin. In feite zou de gemeenteraad moeten worden aangesteld evenredig aan het aantal stemmen van elke partij. Maar dat is voor een andere keer.

De tweede vernieuwing is dat men nu, voor de verkiezing van de volksvertegenwoordigers, “gekruisd” mag stemmen. Met andere woorden, je mag een of meerdere kandidaten van verschillende partijen aanduiden. Stem je op twee kandidaten, dan krijgt elk van die een halve stem. Stem je op drie kandidaten, dan krijgt ieder een derde, enz... Het tellen wordt dus een serieuze opgave. Het kiestribunaal heeft al laten weten dat we tot 8 dagen na de verkiezingen zullen moeten wachten om de volledige resultaten te zien.

Wat kunnen we hiervan verwachten? Vrijwel niets. Sommige gemeenten komen waarschijnlijk in handen van wat nu de oppositie partij is. Zo zijn bv. de verwachtingen dat de hoofdstad weer in handen komt van het FMLN, die een jonge, succesvolle ondernemer en tot op vandaag burgemeester van een kleine gemeente, als kandidaat naar voren heeft geschoven. Alle opiniepeilingen geven Nayib Bukele als winnaar aan.

Het congres zal niet veel veranderen.  De rechtse partijen samen zullen weer de meerderheid hebben. Gelukkig liggen die onder mekaar in ruzie en daar maakt het FMLN van de regerende partij handig gebruik van om de rechtse stemmen te verdelen. De grootste oppositie partij, ARENA, uiterst rechts, voert een destructieve oppositie. ARENA vindt de partij belangrijker dan het land, ook al is hun verkiezingsleuze: “We heroveren het land” of “Por la Patria” (Voor het Vaderland). Met andere woorden. ARENA stemt overal tegen. Zelfs als het gaat om de regerings begroting voor 2015.

Zal er veel veranderen in 2015? We hopen het van harte, de mensen verdienen het, maar zoals het er nu voorstaat en vanuit een beetje realisme, vrezen we dat men nog een tijdje door moet gaan met hard werken om structurele veranderingen waar te kunnen maken.

Tot een volgende keer,

Rosa (Guadalupe) en Willibrord (Guillermo)

No hay comentarios: