Wie heeft de macht in El Salvador?

Er is de laatste maanden behoorlijk veel gesproken over de macht in El Salvador.

Wettelijk is alles heel eenvoudig: er zijn drie machten: de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht. Maar, zo simpel is het echt niet...

De wetgevende macht ofte het congres wordt (totnogtoe) om de drie jaar verkozen uit kandidaten die de politieke partijen naar voren schuiven (dus geen democratie vanuit de basis). Die politieke partijen en hun vertegenwoordigers verdedigen tijdens de drie jaar hun politieke partij zelf. Er wordt in ieder geval niet gewerkt ten voordele van het land. Een duidelijk voorbeeld van deze laatste week is dat de rechtse partijen weigerden om het recht op water en voedsel voor iedereen in de grondwet op te nemen. Het wetsvoorstel  werd tijdens de vorige congres periode door alle partijen goedgekeurd, maar moest in de periode die per 30 april eindigde, bevestigd worden. Dat is dus niet gebeurd omdat de rechtse partijen de privatisering (en dus eigen winst) van het water stellen boven het welzijn van iedereen. 

Verder loopt het congres voortdurend achter de feiten aan. De volksvertegenwoordigers besteden meer tijd aan het aanpassen van wetjes, omdat de conyunctuur dat vereist, dan vooruitzien en wetten opstellen die de toekomst en het goed functioneren van de staat kunnen garanderen.

Tenslotte zorgen de volksvertegenwoordigers goed voor zichzelf. Jaarlijkse dikke bonussen, uitstap bonussen, dikke reisvergoedingen en noem maar op. En, wonder boven wonder, alle partijen stemmen daarvoor...

De rechterlijke macht is een regelrechte ramp. Van alle misdadigers die  de politie weet op te pakken (niemand weet hoeveel procent dit is van alle gepleegde misdaden) worden er in El Salvador slechts 5% veroordeeld. De rest loopt vrij rond of wordt in vrijheid gesteld.

De veroordelingen staan absoluut niet in verhouding tot de gepleegde misdaad. Zo werd een jongen die een GSM (ter waarde van $200) gestolen had veroordeeld tot 8 jaar gevangenis, terwijl een man die iemand vermoorde en het lijk dagen lang na de moord in stujkes sneed, slechts 11 jaar kreeg... Dus de rechters zijn niet altijd objectief in hun oordeel.

Dat het gerecht niet funcionneert is duidelijk in het geval van ex president Flores die 80 miljoen dollars die hij kreeg van Taiwan voor de slachtoffers van de aardbevingen van 2001, niet kan/wil verantwoorden. Hij zit thuis in voorhechtenis en zijn proces komt op 6 mei voor, maar het Openbaar Ministerie heeft er alles aan gedaan om GEEN bewijzen v oor te leggen. Hoewel ex president voor de TV camera’s tijdens een onderzoek in het Congres zei dat de fondsen “in zakjes geld” bij de “bestemmelingen” zijn aangekomen en bevestigde dat hij de fondsen niet op de wettelijke manier heeft geregistreerd, vrezen we dat hij gewoon zal vrijgesproken worden. Dus ook de rechterlijke macht funcioneert niet.

De uitvoerende macht probeert de touwtjes in handen te houden via de miniteries, maar er zijn andere duistere machten die bepalen wat er wel of neit uitgevoerd mag/zal/kan worden.

Op de eerste plaats is er de macht van ANEP (de Vereniging van Privé Ondernemers) die vrijwel elke dag, via hun voorzitter aan de mensen vertelt wat “zij ervan denken”. ANEP vertegenwoordigt maar 26% van de ondernemers van het land, maar daarbinnen zitten de machtigen en de grootste families: Poma (van Italiaans-Belgische afkomst), Siman (Van Palestijnse afkomst), Murray Meza (van Ierse afkomst), Bukele (van Arabische afkomst), Kriete (van Duitse afkomst), Salume, Hasbun, Saca (allemaal van Arabische afkomst). Iedereen weet dat het grote kapitaal de touwtjes in handen heeft en dat de president niets kan doen zondar de “goedkeuring” van deze heren.

Op de tweede plaats is er de macht van de ambassadrice van de VS. Ook die komt met regelmaat op TV en radio en heeft over alles haar mening, die uitmondt in een waarschuwing. “Als je dat doet (bv het verzoek van Venezuela aan de VS om het decreet ongeldig te verklaaren waarin Obama Venezuala beschuldigt van een gevaar voor de VS te zijn)  dan loopt het land gevaar dat de geldkraan van de VS dicht gaat” is haar boodschap. Met andere woorden: de VS heeft het geld, dus jullie doen wat er gezegd wordt, want aan die geldkraan zitten heel wat voorwaarden vast..

De derde machtigen zijn de vier magistraten van de Grondwettelijke Rechtbank. Deze heren bepalen wat er wel en niet mag in het land. Ze staan boven iedereen (wettelijk dan) en kunnen niet in beroep op hun beslissingen aangevochten worden. Dus wat die 4 bepalen MOET gewoon aangenomen worden. De laatste maanden gaan die heren echt hun boekje te buiten en bepalen zaken die helemaal niets met de grondwet te maken hebben of die op het laatste moment uitgevaardigd worden en dus niet meer uitvoerbaar zijn.

Een duidelijk voorbeeld is wat er op 1 mei gebeurd is. De grondwet bepaalt dat na de verkiezingen, de 84 volksvertegenwoordigers op 1 mei hun eed moeten afleggen. Maar, de “4 grandiosen” zoals men die hier noemt, hebben bepaald dat alle stemmen van het departement San Salvador (meer dan 2,800 stembussen met elk zo’n 300 stemmen) herteld moesten worden (hoewel de grondwet zegt dat inzake verkiezingen het Kiestribunaal de opperste macht heeft). Daar zijn ze nu nog mee bezig en dus hebben de vier gezegd dat de gekozen volksvertegenwoordigers niet in het Congres mogen deelnemen (zelfs niet tijdelijk) tot de (nieuwe) resultaten voor San Salvador bekend zijn. We hebben dus een congres, op dit moment, van 60 vertegenwoordigers (wat volgens de grondwet niet kan).

Beweeg je maar tussen al die groepen machtshebbers. Niemand wil voor de andere onderdoen, dus er is regelmatig ruzie tussen de verschillende machten.

Alleen zien we de echte rijken niet, maar ANEP verdedigt hen en ook de uiterst rechte ARENA partij. Links mag dan we de president hebben, de macht ligt duidelijk elders.

Zo, dat was dan onze laatste bijdrage vóór onze lange vakantie. We zitten vanaf 15 mei tot 30 augustus in België en omstreken. Volgende blog wordt dus ergens in september. We zijn in België bereikbaar via onze GSM : + 32 (0)497 74 24 21

Groetjes van

Rosa (Guadalupe) en Willibrord (Guillermo).